Dil ve Anlatım

Sert Sessiz Benzeşmesi ( Ünsüz Sertleşmesi)

"Ses Olayları" arasında en sık rastlanan ses olayıdır.

Türkçe'de hem doğal olarak telaffuzda, hem de yazıda gerçekleşen bir ses olayıdır.

Bir hecenin son harfi -f,s,t,k,ç,ş,h,p- ünsüzlerinden biri ise, onu takip eden hecenin (bu çoğunlukla ektir) ilk harfi yumuşak ünsüzlerden biri ise (bcdg), bu harf sertleşerek p,ç,t,k gibi ünsüzlere dönüşür.

Bu şekilde yumuşak ünsüz sert ünsüze dönüşür. Buna da Sert Sessiz Benzeşmesi ya da Ünsüz Sertleşmesi denir.

Örnek:

dolap-da: da eki sertleşerek "ta" ya dönüşür ve "dolapta" olur.

seç-di: seçti

kes-di: kesti

laf-cı : lâfçı

ses-deş...sesteş
yap-dı...yaptı
aç-dır...açtır
at-gı...atkı
seç-gin...seçkin
çalış-gan...çalışkan
kıs-gaç...kıskaç
kitap-da kitapta
dolap-da...dolapta
Türk-ce...Türkçe
kitap-cı...kitapçı
ağaç-dan...ağaçtan
at-gı...atkı
yavaş-ca...yavaşça
yap-dı...yaptı
yurt-daş...yuttaş
simit-ci...simitçi
ağaç-da...ağaçta
as-gı...askı
merak-dan...meraktan
ses-den...sesten
hafif-dir...hafiftir
kes-gin...keskin

Ve buna onbinlerce örnek vermek mümkündür...

Yukarıda özetle "sert ünsüzlerin benzeşmesi, Ünsüz Sertleşmesi harfleri, fıstıkçı şahap" konuları anlatıldı.