Dil ve Anlatım

Dil ve Anlatım

Dil ve Anlatım

Türkçe'de Cümle Çeşitleri: (Her yönden cümle çeşitleri sınıflandırması)

Cümle Çeşitleri Konu Özeti

Yükleminin Türüne Göre Cümleler

1-Fiil (Eylem) Cümlesi: Yüklemi fiil olan cümleler

2-İsim (Ad) Cümlesi: Yüklemi isim olan cümleler

Yükleminin Yerine Göre Cümleler

Kurallı (Düz) Cümle: Yüklemi sonda olan cümleler

Devrik Cümle:Yüklemi başta veya ortada olan cümleler

Eksiltili Cümle:Yüklemi söylenmemiş cümlelere denir.

Bunu örneklerle anlatalım;

*Toprağı taşlı yerden (olacaksın)kızı kardeşli yerden (olacaksın)

*Kısa bir sessizlik (oluyor) sonra müzik başlıyor.

*İnsanı mest eden güzelliği …(var)

Anlamlarına Göre Cümleler

1-Olumlu Cümle: Olumlu anlamdaki cümleler

2-Olumsuz Cümle:Olumsuz anlamdaki cümleler

3-Soru Cümlesi: soru soran cümleler

4-Ünlem Cümlesi:Yargıyı bir duygu aktararak ortaya koyan cümlelerdir. Çoğu zaman kızgınlık sevinme alınmaheyecan gibi bir duygu aktarır ya da seslenme bildirir.

Türkçe'de Ekler:

Ek ve Ek Çeşitleri

Türkçede kendi başına anlam taşıyan en küçük yapılara sözcük(kelime) diyoruz.

Ek'ler ise bir sözcük değildir. O zaman ekleri tanımlayalım:

EK: Köklere getirilerek onların anlamlarını tamamlayan veya
değiştiren parçalara ek denir. Ekler, tek başlarına anlamsızdır.

Köklere getirilerek anlam kazanır. İki çeşit ek vardır:

1. Çekim Ekleri 2. Yapım Ekleri

1. Çekim Ekleri : Eklendiği kelimenin anlamını ve türünü
değiştirmeyen, sadece cümledeki durumlarını belirten eklere
denir.

a) İsim Çekim Ekleri: İsimlere getirilen eklerdir.

* İyelik ekleri : Eklendiği ismin karşıladığı varlığın kime
veya neye ait olduğunu bildiren eklere denir.

Tekil Kişiler: Kitab-ım
Kitab-ın
Kitab-ı, araba-sı
Çoğul Kişiler: Kitab-ımız
Kitab-ınız
Kitap-ları

* Hâl ekleri : İsimlere gelerek onların durumlarını bildiren
eklerdir. Durum ekleri olarak da adlandırılır.

İsmin Yalın Hâli ( Yalın Durumu) : Belirli bir eki yoktur. Hiç

Fiilimsiler (Eylemsiler) ve Türleri

Eylemlerden belirli eklerle türetilip ad, sıfat veya belirteç görevinde kullanılan sözcüklerdir.

Adından da anlaşıldığı üzere, eyleme benzeyen ancak eylem gibi çekimlenemediği için eylem olmayan sözcüklerdir.

Yağmurun yağması, çiftçileri çok sevindirdi.

Bu cümlede “yağ-” eylemi, “-ma” ekini aldıktan sonra bir de adlara gelen tamlanan ekini (-sı) almış. Yani bu sözcük, isim gibi kullanılmış. Ayrıca, cümleyi “Yağmurun yağmaması, çiftçileri kara kara düşündürüyor.” biçiminde söylediğimizde aynı eylemin, “eylem olumsuzluk eki” olan “-ma”yı aldığını yani eylem anlamını devam ettirdiğini, eylem gibi kullanıldığını görüyoruz. İsim çekim eki (-sı) alan, eylem gibi çekimlenmeyen; ama eylem olumsuzluk ekini alarak eylem anlamını taşıyan bu sözcük, bir eylemsidir.

Bozulan konserveleri fabrikaya iade etti.

Bu cümlede “bozul-” eylemi, “an-” ekini alarak “konserve” adının sıfatı olarak kullanılmıştır.

9. Sınıf Dil ve Anlatım Ders Kitabının Çözümleri-EKOYAY


9. Sınıf dil ve Anlatım Ders Kitabı Cevapları-

Tümü - EKOYAY sayfa 10- 130 arası

İLETİŞİM Konusu

SAYFA 10

HAZIRLIK

2. Kendi dışında başka bir şeyi gösteren, düşündüren, onun yerini alabilen, sözcük, nesne, görünüş veya olgulara gösterge denir.

1. Dil göstergesi: Söz veya yazıyla gerçekleştirilen her türlü fiil bu gruba girer. Her sözcük bir dil göstergesidir.

2. Doğal gösterge: Doğal güzellikler, yaprakların sararması gibi durumlar doğal göstergelerdir.

3. Sosyal gösterge: Trafik ışıkları, görgü kuralları gibi sosyal ögeler, sosyal göstergelerdir.

İletişimde kullanılan göstergeler

Fiilimsiler Konu Anlatımı

FİİLİMSİLER (EYLEMSİLER)

Fiilimsiler üç ana grupta incelenir.

1) İSİM – FİİLLER (AD – EYLEMLER):

Fiil soylu sözcüklerin sonuna –mak, -mek , -ış, -iş, -uş, -üş, -ma, -me ekleri getirilerek yapılır.

Bir gülüşün ömre bedel.
Gün biter gülüşün kalır bende.
Seninle akşamları yürüyüşe çıkardık.
Adamın yalvarışlarını bir görecektin.
Madem ki yükseliş var iniş olmaz olur mu?
Unutuş, unuturlar seni de.
Bu kucaklayış belki de bir haykırışın sesiydi.
Sana bakmak Allah’a inanmaktır.
Yaşamak, ölmekten zor.
Buralardan gitmek istiyorum.
Seni bile özlemek istemiyorum bu akşam.
İçimde maziden kalma duygular var.
Onula yeniden başlamayı düşünüyor musun.

NOT 1 : İsim- fiil ekiyle türetilen bazı sözcükler, isim- fiil özelliğini yitirip kalıplaşarak kalıcı bir nesne ya da kavram adı olabilir.Artık bunlara isim- fiil eki olarak bakmamak gerekir.

*Kaymak, çakmak, dondurma, kavurma, dolma, gözleme, bağış, geviş…

YGS Dil ve Anlatım Konuları ve Soru Sayıları

2015 yılında Ygs’ye girecek adaylar için Ygs’de karşılacakları ilk test Ygs Türkçe testi.

Genellikle yorum sorularından oluşan bu test adayların 2015 Ygs de en fazla önem vermeleri gereken derslerin başında geliyor.

Bu önemli ders için şimdiden çalışmak isteyenler için 2015 YGS Türkçe Konuları‘nı derledik.

Türkçe dersinde başarılı olmak isteyenlerin özellikle bu konuları bilmeleri ve bitirmeleri gerekiyor.

YGS Türkçe’de hangi sorular hangi konulardan geliyor?

Hangi sınıfta işlenen konular ağırlıkta? Soruların cevaparını verdikten sonra, 2015 Ygs Türkçe Konuları üzerine bilgileri paylaşalım.

YGS Türkçe Testi’nin Genel Özellikleri Neler?

Ygs Türkçe testi daha çok yorum sorularından oluşmakta ve zorluktan daha çok adayların zaman ile yarıştı bir ders durumunda.

Bilgi soruları sınavın yaklaşık olarak %25′ini oluşturuyor. Fakat yorum soruları deyip hafife alınmaması gerek.

Dil'in Bir Milletin Hayatındaki Yeri Ve Önemi Nedir? veya Dil'in Millet Hayatındaki Yeri Ve Önemini Kısaca Özetleyiniz! denildiğinde, cevabımız ne olabilir?; bunu kısaca maddelendirelim:

"Dilin Millet Hayatındaki Yeri ve Önemi"

* Dil birliği, milleti oluşturan özelliklerin başında gelir.

* Bir milletin dili; onun tarihi, dini ve kültürüyle iç içedir.

* Millet için gerekli olan her şey, dilde saklanır.

* Dil; milletin manevî ve kültür değerlerini, millet olabilme
özelliklerini bünyesinde sımsıkı muhafaza eder.

* Dil, milleti meydana getiren bireyler arasında ortak duygu
ve düşünceler meydana getirir.

* Dil, milletin birlik ve bütünlüğünü sağlayan en güçlü bağdır.

Bu maddeleri saymamız mümkündür.

9. Sınıf Dil ve Anlatım Kitabı MEB Yayınları Cevapları Sayfa 2

Sorular ve cevaplarını burada bulabilirsiniz...

9. Sınıf Dil ve Anlatım MEB Yayınları Cevapları Sayfa 2



1. Sınıf içerisinde yazmadan, konuşmadan, işaretleşmeden, birbirinize bakmadan iki dakika oturunuz.Bu sürede neler düşündüğünüzü arkadaşlarınıza anlatınız...

İLETİŞİMSİZLİK insanı yalnızlığa iter ve bu da katlanılacak bir durum değildir.

2. Tarih öncesi devirlerde, insanların mağara duvarlarına ne amaçla resim çizmiş olabileceğini
tartışarak belirleyiniz.

Tarih öncesi devirlerde insanlar yaşadıkları devrin özelliklerini kendi duygu ve düşüncelerini kendilerinden sonra gelecek nesillere aktarmak için yani kendilerinden sonra gelen insanlarla da iletişim kurabilmek için mağara duvarlarına resimler yapmışlardır.

3. insan dışındaki canlılar arasında bir iletişim sağlanıp sağlanmadığını söyleyiniz.

9. Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları- Fırat yayınları İlk 20 Sayfa

Ünite :1

Güzel Sanatlar İçinde Edebiyatın Yeri:

Hazırlık :



1. Yukarıdaki fotoğrafta gördüğünüz sanatçının çalışırken yaptığı fiziksel hareketleri içinde bulunduğu ruh hâli hangi sanat türlerinde konu olarak işlenebilir? Siz bu sanatçının hareketlerini ve davranışlarını hangi sanat etkinliği ile anlatırdınız?

1. Sanatçının içinde bulunduğu oldukça önemlidir. Bu ruh hali

sanatçının resim, müzik, heykel gibi sanatların ortaya çıkmasına vesile olur.

2. Yukarıda gördüğünüz heykel, heybe, karikatür hangi malzemelerle oluşturulmuştur? Bu ürünlerden hangisi diğerlerinden farklıdır? Nedenleriyle açıklayınız.

2. Üç resminde malzemeleri birbirinden farklıdır. Heykelin malzemesi mermer, kilimin ip, karikatürün ise kağıt ve kalemdir.

3. Güzel sanatlar içinde edebiyatın yeri nedir? Tartışınız. Ulaştığınız sonuçları maddeler hâlinde defterinize

sıralayınız.

Divan Şiirinin Genel Özellikleri Özet:

Türklerin müslüman olmalarıyla birlikte dünya sahnesinde her alanda hızla yükselişi başlamış ve bu yükseliş Edebiyata da yansımıştır.


İslam öncesinde doğru dürüst yazılı eserleri olmayan Türkler, islamiyetle birlikte, tarihe iz bırakacak eserler vermeye başlamışlardır.

Öncelikle dünyanın tartışmasız en üst dili olan beliğ Arapçadan birçok kelimenin Türkçeye girmesi, bunu da fasih ifadeler taşıyan Farsçanın takip etmesiyle Türk dili olağanüstü zenginleşmişti.

Dilin kuvvetlenmesinin yanısıra İslama bağlı olarak Türkler de, göçebeliği bırakıp yerleşik hayata geçmeye başlamışlar, yeni medeniyet şehirleri kurmuşlardı.

Bu şehirler, ilim, fen ve tabii ki de, edebiyat ve sanat alanında eserler verebilmeyi mümkün kılmıştı.

İşte böylesine ihtişamlı medeniyetleri sanatla bezeyen şair ve edipler, şaheserler sunmaya başlamışlardı.

Edat ve Bağlaç Nedir, Farkları Nelerdir?

Edat ve Bağlaç konusu öğrencilerimizin hep kafasını karıştırmıştır.

İkisinin de tam olarak ne işe yaradığı bilinmez genel olarak...

Fakat belli kelimelerin de bu ikisinden biri olduğundan daima eminizdir.

O zaman bunlar nedir? farkları nelerdir?

EDAT VE BAĞLAÇ:

Cümle içinde aynı görevde olan ya da anlamca birbiri ile ilgisi bulunan sözcükleri, sözcük gruplarını, anlam bakımından birbiri ile ilgili cümleleri bağlayan sözcüklere “bağlaç” denir.

Cümlede birden fazla özne, birden fazla sıfat, belirtili nesne, zarf, tamlayan, tamlanan, yüklem vb görev yapan her türlü kelime ve cümleleri birbirine bağlar.
Bağlaçlar tek başına anlamı olmayan ve cümlede bir görevi olan sözcüklerdir. Bağlama görevi yanında cümlede çeşitli anlam ilgileri de kurabilirler.
Cümleden çıkarıldıklarında cümlenin anlamında bozulma olmaz; fakat daralma olabilir.

10. Sınıf 1. Dönem 3. Ortak Dil ve Anlatım Test yazılısı

NOT:CEVAPLARI LÜTFEN SON SAYFADAKİ CEVAP ANAHTARI ÜZERİNE YAPINIZ.SÜRE 1 DERS SAATİDİR.

1- Aşağıdakilerden hangisi bilgi toplamak için başvurulan yöntemlerden değildir?
A) Not alma B) Özet çıkarma
C) Hayal kurma D)Alıntı yapma
E)Araştırma

2-Aşağıdakilerden hangisi sunumda dikkat edilmesi gereken özelliklerden biri değildir?
A) Slaytlar ile anlatımın eş zamanlı olması
B) Görsel ve işitsel unsurlardan yararlanılması
C) Slaytlardaki cümlelerde ayrıntılara yer verilmesi D) Sunumda değişik kaynaklardan yararlanılması
E) Sunulan konu güncel olmalı

3-Aşağıdakilerden hangisi paneli forumdan ayıran bir özelliktir?
A) Seçilen konu üzerinden farklı düşüncelerin dile getirilmesi
B) Az sayıda dinleyicinin bulunması
C) Tartışmayı yöneten bir başkanın olması
D) Konularının sosyal ve güncel olması

Türkçe'de Yeni Kelimeler Türetmek...

Bu konu hem teknik anlamda hem de, sosyo kültürel ve gelenek örf anane tarihi misyonumuz inançlarımız anlamında tartışılmalıdır.

Biz, burada yalnızca teknik anlamda değerlendirme yapacağız.

KELİME TÜRETMEK NEDİR.


Kelime türetmek dilde mevcut olmayan bir anlam ihtiyacının ortaya çıkması ile o anlam ihtiyacını karşılmak maksadından ortaya çıkan kelimenin bulunma gerekeçesine denir.

Eklemeli bir dil olan Türkçenin kelime yapma mekanizmaları genellikle mevcut köklere mevcut yapım ekleri ilavesi ile çalışır.

Kök ve yapım eki ile o kavram karşılanamadığında birleşik kelime kurarak, yabancı dilden kelime alarak, kelime derleyerek veya yepyeni bir kelime üretilip uydurularak yeni kavram ihtiyacı giderilebilir.

Sert Sessiz Benzeşmesi ( Ünsüz Sertleşmesi)

"Ses Olayları" arasında en sık rastlanan ses olayıdır.

Türkçe'de hem doğal olarak telaffuzda, hem de yazıda gerçekleşen bir ses olayıdır.

Bir hecenin son harfi -f,s,t,k,ç,ş,h,p- ünsüzlerinden biri ise, onu takip eden hecenin (bu çoğunlukla ektir) ilk harfi yumuşak ünsüzlerden biri ise (bcdg), bu harf sertleşerek p,ç,t,k gibi ünsüzlere dönüşür.

Bu şekilde yumuşak ünsüz sert ünsüze dönüşür. Buna da Sert Sessiz Benzeşmesi ya da Ünsüz Sertleşmesi denir.

Örnek:

dolap-da: da eki sertleşerek "ta" ya dönüşür ve "dolapta" olur.

seç-di: seçti

kes-di: kesti

laf-cı : lâfçı

ses-deş...sesteş
yap-dı...yaptı
aç-dır...açtır
at-gı...atkı
seç-gin...seçkin
çalış-gan...çalışkan
kıs-gaç...kıskaç
kitap-da kitapta
dolap-da...dolapta
Türk-ce...Türkçe
kitap-cı...kitapçı
ağaç-dan...ağaçtan
at-gı...atkı
yavaş-ca...yavaşça

8. Sınıf 1. Dönem Türkçe TEOG Sınav Konuları

TEOG-1 Türkçe Konuları:

Not: MEB in verdiği konuların alt başlıkları da açıklayıcı olmak amacıyla verilmiştir.

Sözcükte Anlam

Sözcükte Anlam Özellikleri
Gerçek (Temel) Anlam
Yan Anlam
Mecaz Anlam
Terim Anlam
Sözcükler Arası Anlam İlişkileri
Eş Anlamlı (Anlamdaş) Sözcükler
Yakın Anlamlı Sözcükler
Zıt (Karşıt) Anlamlı Sözcükler

Söz Öbekleri

Deyimler
Atasözleri

» Cümlede Anlam

Cümlede Anlam İlişkileri
Eş Anlamlı Cümleler
Yakın Anlamlı Cümleler
Karşıt (Zıt) Anlamlı Cümleler
Neden – Sonuç İlişkili Cümleler
Amaç – Sonuç İlişkili Cümleler
Koşul – Sonuç İlişkili Cümleler
Karşılaştırma Cümleleri
Anlatımına Göre Cümleler
Öznel Anlatımlı Cümleler
Nesnel Anlatımlı Cümleler

Cümle Yorumlama

Cümlenin Konusu
Cümlenin Ana Fikri
Cümleden Çıkarılabilecek Yargı
Cümleden Çıkarılamayacak Yargı
Cümle Tamamlama
Cümle Oluşturma
Düşüncenin Yönünü Değiştiren Sözcükler
Örtülü Anlam